ABD ve Arjantin, Dünya Sağlık Örgütü'nden çekilme sürecini değerlendirerek, yerine alternatif bir uluslararası sağlık sistemi kurma planlarını gündeme getirdi. DSÖ'nün Kovid-19 sürecindeki politikaları eleştirildi.
Kennedy Jr ve Milei Bir Araya Geldi: DSÖ’süz Bir Gelecek Mi?
ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanı Robert F. Kennedy Jr, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei ile yaptığı görüşmede, DSÖ'ye alternatif bir sağlık sistemi kurulması konusunda istişarelerde bulundu. Kennedy Jr, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk ve siyasi etkilerden arınmış bir küresel sağlık sistemi” kurulmasının ele alındığını ifade etti.
Görüşmede, her iki ülkenin de Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) çekilme kararları değerlendirilirken, gelecekteki sağlık politikalarının daha bağımsız ve bilime dayalı şekilde inşa edilmesi gerektiği vurgulandı.
DSÖ Eleştirisi Sert: “Kovid-19 Süreci Güven Erozyonuna Yol Açtı”
Kennedy Jr ve Arjantin Sağlık Bakanı Mario Lugones tarafından yapılan ortak açıklamada, özellikle DSÖ'nün Kovid-19 pandemisini yönetme şekli eleştirildi. Açıklamada, “DSÖ’nün salgın sürecindeki yaklaşımı, küresel sağlık yönetiminde ciddi bir güven kaybı yarattı. Bu da bilimsel temellere dayalı, tarafsız ve şeffaf bir alternatifin gerekliliğini ortaya koydu.” ifadelerine yer verildi.
ABD ve Arjantin DSÖ'den Neden Çekiliyor?
ABD, eski Başkan Donald Trump döneminde DSÖ’den çekilme kararı almış ancak Başkan Joe Biden yönetiminde bu karar geri çekilmişti. Ancak Trump’ın yeniden göreve gelmesiyle birlikte 20 Ocak 2025’te ilk imzaladığı kararnamelerden biri, DSÖ’den yeniden çekilme oldu.
Öte yandan Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei, 6 Şubat 2025’te yaptığı açıklamada ülkesinin DSÖ ile “derin farklılıklar” yaşadığını belirterek, örgütten çekilme sürecini başlattıklarını duyurmuştu. Milei’nin politikaları, genel olarak küresel kurumlara karşı mesafeli duruşuyla dikkat çekiyor.
Yeni Sağlık Sisteminin Hedefi Ne Olacak?
Kennedy Jr’ın açıklamalarına göre, kurulması planlanan yeni sistemin temel amacı:
- Bilimsel bağımsızlık
- Siyasi manipülasyona kapalı yapı
- Yolsuzluklardan uzak organizasyon modeli
- Ülke bazlı eşit temsil ve karar alma
Bu yapı, DSÖ’nün merkeziyetçi ve eleştirilen yapısına karşı daha çoğulcu ve şeffaf bir model vadediyor. Kennedy Jr’ın da bu süreci yalnızca ABD adına değil, dünya genelinde farklı ülkeleri kapsayacak şekilde bir diplomasi ağı ile yürütmeyi hedeflediği düşünülüyor.
DSÖ'den Henüz Resmi Yanıt Gelmedi
ABD ve Arjantin’in açıklamalarına rağmen, Dünya Sağlık Örgütü şu ana kadar resmi bir yanıt vermedi. Ancak kulis bilgilerine göre, DSÖ içindeki bazı ülkelerin de örgütün işleyişinden memnun olmadığı ve benzer alternatif yapıların konuşulmaya başlandığı ifade ediliyor.
Küresel Sağlıkta Yeni Dönem Başlıyor mu?
ABD ve Arjantin’in DSÖ’den çekilme kararları ve alternatif sistem kurma planları, uluslararası sağlık sisteminde yeni bir dönemin kapısını aralayabilir. Özellikle pandemi sonrası halk sağlığı politikalarında güven ve şeffaflık taleplerinin artması, bu tür girişimlerin küresel destek bulmasını kolaylaştırabilir.
Gelişmelerin, sadece sağlık politikalarını değil, aynı zamanda küresel diplomasi, bilimsel otorite ve kamu güvenliği konularında da yeni denge arayışlarını tetiklemesi bekleniyor.
