TÜİK’e göre eylül ayında enflasyon %3,23 arttı, yıllık oran %33,29 oldu. ENAG ise aylık %3,79, yıllık %63,23 açıkladı. İki kurum arasındaki fark merak uyandırdı.
TÜİK eylül ayı enflasyon verilerini açıkladı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılı eylül ayı enflasyon rakamlarını paylaştı. Resmî verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık %3,23 artarken, yıllık enflasyon %33,29 olarak hesaplandı.
Bu rakamlar, son aylarda görülen fiyat artışlarının ivme kaybetmediğini, ancak geçen yılın aynı dönemine kıyasla daha düşük bir seviyede olduğunu gösteriyor.
ENAG ve TÜİK arasındaki enflasyon farkı
Bağımsız araştırma grubu ENAG (Enflasyon Araştırma Grubu), eylül ayı için farklı sonuçlar paylaştı. ENAG’ın verilerine göre:
- Aylık enflasyon: %3,79
- Yıllık enflasyon: %63,23
Bu sonuçlar TÜİK’in açıkladığı oranlarla karşılaştırıldığında ciddi bir farklılığa işaret ediyor. Özellikle yıllık bazda yaklaşık 30 puanlık fark dikkat çekiyor.
Neden farklı enflasyon oranları açıklanıyor?
Kamuoyunda sıkça tartışılan konulardan biri, TÜİK ile ENAG verileri arasındaki uçurum. Uzmanlar bu farkın birkaç temel nedeni olduğunu belirtiyor:
- Farklı sepet hesaplamaları: TÜİK, resmi ürün sepetini kullanırken, ENAG daha geniş ürün grubunu ölçümlemeye dahil ediyor.
- Ağırlık farklılıkları: TÜİK’in sepetinde kira, gıda, ulaştırma gibi kalemlerin ağırlıkları değişiyor. ENAG ise farklı bir yöntemle ağırlıklandırma yapıyor.
- Veri toplama yöntemleri: TÜİK’in resmi kurumlarla bağlantılı fiyat toplama mekanizması var. ENAG ise dijital veri, piyasa gözlemleri ve anlık fiyat analizleriyle çalışıyor.
Vatandaşın enflasyon algısı
TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon ile ENAG’ın verileri arasındaki fark, vatandaşın gündelik yaşamında daha çok ENAG rakamlarını doğrular nitelikte algılanıyor. Çünkü pazar, market ve kira fiyatlarında hissedilen artışların, resmi rakamların üzerinde olduğu yorumları yapılıyor.
Özellikle gıda enflasyonu, dar gelirli kesimlerin bütçesini zorlamaya devam ediyor.
Yıllık bazda en çok artış gösteren harcama grupları
TÜİK verilerine göre yıllık en fazla artış şu kalemlerde görüldü:
- Gıda ve alkolsüz içecekler
- Konut ve kira
- Ulaştırma
- Eğitim ve sağlık hizmetleri
Bu kalemlerdeki fiyat artışları, hem çalışanların hem de emeklilerin yaşam maliyetini doğrudan etkiliyor.
Enflasyonun maaş zamlarına etkisi
Eylül ayı enflasyon rakamları, milyonlarca vatandaş için kritik bir veri niteliğinde. Çünkü memurlar ve emekliler, yılın ikinci yarısındaki 6 aylık enflasyon farkına göre zam alacak.
Ayrıca işçiler için asgari ücret görüşmelerinde bu veriler önemli bir dayanak oluşturacak. Orta Vadeli Program’da yıl sonu enflasyon beklentisi %28,5 olarak açıklanmıştı.
Ekonomistlerden değerlendirmeler
Ekonomistler, TÜİK ve ENAG verileri arasındaki farka dikkat çekerken, şu yorumlarda bulunuyor:
- “Resmî enflasyon, para politikası ve bütçe dengesi açısından belirleyici olsa da, piyasa ve tüketici güveni açısından ENAG verileri daha çok konuşuluyor.”
- “Vatandaşın hissettiği enflasyon ile açıklanan enflasyon arasındaki makas, ekonomik güveni etkileyebilir.”
Önümüzdeki dönemde enflasyon beklentileri
Uzmanlar, ekim ve kasım aylarında da enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın devam edeceğini belirtiyor. Bu durum, yıl sonu enflasyon oranının Orta Vadeli Program hedefinin üzerinde gerçekleşme ihtimalini artırıyor.
Merkez Bankası ise enflasyonu düşürmek amacıyla faiz artışlarına devam ediyor. Ancak fiyatlardaki ivme, kısa vadede hissedilir bir düşüş beklentisini zayıflatıyor.
Enflasyon tartışmaları sürecek
TÜİK ve ENAG’ın açıkladığı farklı enflasyon rakamları, Türkiye’de ekonomik tartışmaların ana gündemlerinden biri olmaya devam edecek. Resmî veriler karar mekanizmalarında belirleyici olurken, vatandaşların hissettiği fiyat artışları farklı bir tabloyu yansıtıyor.
Eylül ayı rakamları, maaş zamları, asgari ücret ve ekonomik politikalar açısından belirleyici olacak.
