Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenlemesiyle iki yıl üst üste ekilmeyen tarım arazileri devlet eliyle kiraya verilecek. Araziler üretime açılacak.
Toprak düzenlemesi yürürlüğe girdi
Türkiye tarımında uzun süredir beklenen toprak düzenlemesi bugün itibarıyla yürürlüğe girdi. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan düzenleme, hem çiftçileri hem de tarımsal üretimi yakından ilgilendiriyor.
Yeni düzenleme ile birlikte, iki yıl üst üste ekilmeyen tarım arazileri devlet tarafından kiraya verilebilecek. Amaç, atıl durumdaki arazilerin ekonomiye kazandırılması ve tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması.
Ekilmeyen araziler üretime açılacak
Türkiye genelinde özellikle Antalya, Konya ve Kayseri başta olmak üzere çok sayıda ilde kullanılmayan tarım arazileri tespit edildi. Düzenleme kapsamında, bu araziler tarım faaliyetleri için üretime açılacak.
Öte yandan geçen yıl işlenen ancak bu yıl kullanılmayan araziler düzenleme dışında tutuldu. Yani yalnızca iki yıl boyunca üst üste ekilmeyen topraklar uygulama kapsamına giriyor.
Başvuru yöntemleri ve koşullar
Arazisini kiralamak isteyenler için iki yol bulunuyor:
- Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden online başvuru,
- İl tarım müdürlüklerine doğrudan başvuru.
Bir arazi için birden fazla başvuru olması durumunda, en yüksek teklifi veren taraf öncelikli olacak. Eğer teklifler eşit çıkarsa, tarımsal verimliliği yüksek işletmeler ya da bitişik arazilerin sahipleri tercih edilecek.
Tarım arazisi ilan süreci ve kiralama detayları
Kiraya verilecek araziler, muhtarlık panolarında ve il müdürlüklerinin internet sitelerinde 7 gün süreyle ilan edilecek. Kiralamalar sezonluk olarak yapılacak.
Tarım dışı faaliyet tespit edilmesi halinde sözleşme iptal edilecek. Ayrıca, kira gelirleri doğrudan arazi sahibine aktarılacak. Miras paylaşımı yapılmamış araziler için ise kira bedeli, kamu bankalarında açılan hesaplara yatırılacak.
Arazi sahibinin onayı aranmayacak
Düzenlemenin en dikkat çeken maddesi, mal sahibinin izni olmadan kiralama yapılabilmesi. Eğer bir arazi iki yıl boyunca boş bırakılırsa, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın onayı ile bu arazi kiraya verilebilecek.
Bu karar, kamuoyunda farklı tepkilere neden oldu. Kimileri düzenlemeyi “tarımda üretimi artıracak doğru bir adım” olarak görürken, bazıları ise mülkiyet hakkının ihlali olarak yorumladı.
Çiftçiler için anlamı
Yeni düzenleme, çiftçilere hem fırsatlar hem de sorumluluklar yüklüyor. Atıl arazilerin yeniden üretime açılması, özellikle gıda güvenliği açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Ancak arazi sahipleri, toprağın kendi kontrolleri dışında kiralanabilmesinden rahatsız. Bu noktada devletin, kira gelirlerini doğrudan mal sahibine aktarması güvence olarak sunuluyor.
Uzman görüşleri
Tarım ekonomistleri, uygulamanın doğru işlenmesi halinde tarımsal üretimde verimlilik artışı sağlayacağını belirtiyor. Özellikle iklim değişikliği ve gıda fiyatlarındaki dalgalanmalar dikkate alındığında, her karış toprağın işlenmesinin önemine dikkat çekiliyor.
Buna karşılık, hukukçular mülkiyet hakkı tartışmalarının daha da büyüyeceğini öngörüyor.
Ekonomiye katkısı ne olacak?
Türkiye’de yüzbinlerce hektar tarım arazisi yıllardır ekilmiyor. Bu düzenleme ile atıl arazilerin üretime kazandırılması, hem gıda arz güvenliğini artıracak hem de ekonomiye ciddi katkı sağlayacak.
Uzmanlara göre, ilk etapta bu uygulamanın tarımsal üretime yüz milyonlarca liralık katkı yapması bekleniyor.
