Şili'nin güneyinde meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki deprem sonrası tsunami alarmı verildi. Sahil bölgeleri tahliye edilirken, Arjantin ve Şili genelinde büyük panik yaşandı.
Depremin şiddeti ve etkilediği bölgeler
Şili'nin güneyinde yer alan Antarktika Yarımadası açıklarında, 7,5 büyüklüğünde şiddetli bir deprem meydana geldi. ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) tarafından yapılan açıklamaya göre depremin merkez üssü, Drake Geçidi olarak bilinen stratejik noktada, okyanusun 10,8 kilometre derinliğinde yer aldı. Bu bölge, hem tektonik hareketlilik açısından kritik bir öneme sahip hem de Şili ile Arjantin'in güneyindeki yerleşim yerlerine oldukça yakın konumda.
Deprem, Şili ve Arjantin’in birçok kentinde şiddetli şekilde hissedildi. Yer sarsıntısı özellikle başkent Santiago'da yüksek binalarda oturan vatandaşları korkuttu. Arjantin’in Patagonya bölgesinde ise bazı evlerde çatlaklar oluştuğu bildirildi.
Tsunami alarmı nasıl verildi?
Depremin hemen ardından Şili Donanması'na bağlı Hidrografi ve Oşinografi Servisi (SHOA) tarafından tsunami alarmı verildi. Bu alarm, bölge sakinleri ve yetkililer tarafından büyük ciddiyetle karşılandı. SHOA, özellikle sahil şeritlerinde oluşabilecek ani su taşkınlarına ve dev dalgalara karşı önlem alınmasını zorunlu kıldı.
Acil durum prosedürleri devreye alındı. Sahil güvenlik ekipleri ve yerel yönetimler, kıyı şeritlerini boşaltmaya başladı. Tüm kamu duyurularında halktan, sahillerden ve suya yakın bölgelerden uzak durmaları istendi.
Hangi bölgeler tahliye edildi?
SHOA’nın verdiği alarm doğrultusunda şu alanların acilen boşaltılması talimatı verildi:
- Sahil bölgeleri
- Kayalık kıyılar
- Sulak alanlar
- Haliç ve nehir ağızları
- Yaya yolları ve marinalar
- Balıkçı barınakları ve limanlar
- Tüm kıyı yolları ve iskeleler
Bu önlemler, olası bir tsunaminin yol açabileceği can kayıplarının önüne geçmek amacıyla hızla uygulamaya alındı. Özellikle turistik marinalarda ve küçük balıkçı teknelerinin bulunduğu bölgelerde acil tahliye işlemleri gerçekleşti.
Halk panik halinde: İlk görüntüler gelmeye başladı
Depremin hemen ardından sosyal medyada yayımlanan videolar, sarsıntının şiddetini gözler önüne serdi. Özellikle Puerto Williams ve Punta Arenas gibi Şili'nin güney şehirlerinde çekilen görüntülerde, insanların sokaklara döküldüğü ve marketlerin dolup taştığı görüldü.
Arjantin’in Ushuaia kentinde de benzer sahneler yaşandı. Bazı vatandaşlar, araçlarına binip daha yüksek bölgelere ulaşmaya çalıştı. Yerel medya, kıyı bölgelerinde olası dalgalara karşı güvenli mesafeye çekilme çağrıları yaptı.
Uzmanlar ne diyor?
Jeologlar ve afet yönetimi uzmanları, Drake Geçidi çevresinin sismik olarak aktif bir bölge olduğunu ve bu büyüklükteki depremlerin tsunamiyi tetikleyebileceğini belirtiyor. Tsunamilerin özellikle sığ deniz diplerinde oluşan depremlerden sonra daha tehlikeli hale geldiğini vurgulayan uzmanlar, Şili’de uygulanan erken uyarı sistemlerinin hayat kurtarıcı olduğunu ifade etti.
Ayrıca uzmanlar, bu tür depremlerin ardından artçı sarsıntıların da beklendiğini, özellikle kıyıya yakın yaşayan vatandaşların tedbiri elden bırakmaması gerektiğini açıkladı.
Şili ve Arjantin'den resmi açıklamalar
Şili İçişleri Bakanı tarafından yapılan açıklamada, “Şu ana kadar can kaybı bilgisi alınmamıştır ancak bazı bölgelerde maddi hasar oluşmuştur” denildi. Ayrıca, tahliye edilen bölgelere yardım ekipleri sevk edildiği bildirildi.
Arjantin Sivil Savunma Kurumu ise benzer bir açıklamayla, sahil şeritlerindeki vatandaşların güvenlik gerekçesiyle geçici barınma merkezlerine yönlendirildiğini açıkladı. Her iki ülke de ortak kriz masası oluşturdu.
Tsunami dalgası oluştu mu?
SHOA ve Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi’nden (PTWC) alınan verilere göre şu ana kadar kıyıya ulaşan yüksekliği 1 metreyi aşan bir tsunami dalgası kaydedilmedi. Ancak bu durumun geçici olabileceği ve daha büyük dalgaların oluşma ihtimalinin bulunduğu vurgulanıyor.
Özellikle Drake Geçidi’nin deniz yapısı, dalgaların oluşmasını geciktirebiliyor. Bu nedenle alarm seviyesi henüz düşürülmedi ve kıyı bölgesindeki vatandaşlara denize yaklaşmamaları konusunda uyarılar sürüyor.
Bölgedeki hava koşulları müdahaleleri etkiliyor mu?
Deprem sonrası yaşanan karmaşa sırasında olumsuz hava koşulları da dikkat çekiyor. Şili'nin güneyinde etkili olan yoğun sis ve yağmur, hem havadan gözlem yapılmasını hem de kara ekiplerinin koordinasyonunu zorlaştırıyor. Arama kurtarma ve tahliye çalışmaları bu nedenle yer yer sekteye uğramış durumda.
Meteoroloji uzmanları, bu bölgede hava koşullarının birkaç gün daha böyle devam etmesini bekliyor. Bu da afet sonrası müdahale süreçlerini daha dikkatli planlamayı gerektiriyor.
Geçmişte yaşanan benzer depremler
Şili, dünyada en çok deprem yaşayan ülkelerden biri. 2010 yılında yaşanan 8,8 büyüklüğündeki depremde 500’den fazla kişi hayatını kaybetmiş ve büyük çapta bir tsunami meydana gelmişti.
Bu nedenle halkın afet bilinci oldukça yüksek. Erken uyarı sistemleri ve afet eğitimi, geçmişteki acı tecrübelerle güçlendirilmiş durumda. Bugünkü olayda da bu sistemlerin devreye girmesi olası bir faciayı engelledi.
Bölge halkı ne yapmalı?
Yetkililer tarafından yapılan tüm uyarılar, özellikle kıyı bölgelerinde yaşayan vatandaşlara yönelik. Halktan istenenler:
- Kıyı şeritlerinden uzak durulmalı
- Resmi duyurular haricinde bilgiye itibar edilmemeli
- Tahliye çağrılarına derhal uyulmalı
- Yüksek ve güvenli alanlara geçilmeli
- Acil durum çantaları hazır tutulmalı
Bu basit ama etkili önlemler, olası bir tsunami durumunda can kayıplarını minimuma indirmek için hayati öneme sahip.
