Damga vergisi, kira sözleşmeleri için önemli bir vergi türüdür. Damga vergisi, yazılı olarak imzalanan kira sözleşmeleri için ödenir. Damga vergisi, sözleşmede belirtilen kira bedelinin binde 1,89’u oranında hesaplanır. Damga vergisinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, hem vergi ziyaı cezası hem de gecikme faizi uygulanır.
Damga vergisi, birçok kişi ve kurumun karşılaştığı bir vergi türüdür. Özellikle kira sözleşmeleri ile ilgili olarak damga vergisi ödeme zorunluluğu vardır. Bu yazıda, kira sözleşmeleri ile ilgili damga vergisi konusunu detaylı bir şekilde ele alacağız. Şimdi detaylara geçelim.
DAMGA VERGİSİ NEDİR?
Damga vergisi, kısaca, kişiler veya kurumlar arasında yapılan hukuki ve resmi işlemleri kanıtlayan ve belli bir tutarı gösteren belgeler üzerinden alınan bir vergidir. Bu belgeler, sözleşmeler, senetler, makbuzlar, kefaletnameler, sulhnameler gibi çeşitli kâğıtlar olabilir. Ancak, bu belgelerin yazılı olması gerekir. Taraflar arasında sözlü olarak yapılan anlaşmalar damga vergisine tabi değildir.
KİRA SÖZLEŞMELERİNDE DAMGA VERGİSİNİ KİM ÖDER?
Kira sözleşmeleri de, damga vergisi kapsamına giren belgelerden biridir. Eğer kira sözleşmesi yazılı olarak imzalanmışsa, bu sözleşme için damga vergisi ödenmesi gerekir. Ancak, burada bir ayrım yapmak lazım. İşyeri kira sözleşmeleri ile konut kira sözleşmeleri arasında damga vergisi açısından bir fark vardır. İşyeri kira sözleşmeleri için damga vergisi ödenirken, konut kira sözleşmeleri için damga vergisi ödenmez. Bu, damga vergisi kanununda yapılan bir istisnadır.
Damga vergisini ödemekle yükümlü olanlar, sözleşmeyi imzalayan taraflardır. Yani, kira sözleşmesini imzalayan hem kiracı hem de mal sahibi damga vergisinden sorumludur. Taraflar arasında damga vergisini kimin ödeyeceğine dair bir anlaşma olsa bile, bu anlaşma vergi dairesini bağlamaz. Eğer sözleşme, resmi daire ile kişi arasında yapılmışsa, damga vergisini resmi daire ile sözleşme yapan kişi ödemek zorundadır
KİRA SÖZLEŞMELERİNDE DAMGA VERGİSİ NASIL HESAPLANIR VE ÖDENİR?
Kira sözleşmelerinden doğan damga vergisi, sözleşmede belirtilen kira bedelinin binde 1,89’u oranında hesaplanır. Örneğin, aylık 10.000 TL kira bedeli olan bir yıllık kira sözleşmesi için damga vergisi, 120.000 TL x 0.00189 = 226.8 TL olacaktır.
Damga vergisi, vergi dairesine beyan edilerek ödenir. Beyan süresi, sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren 15 gündür. Ancak, Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen bazı mükellefler (şirketler, serbest meslek erbabı gibi) için bu süre ertesi ayın 23’üne kadardır. Ödeme süresi ise ertesi ayın 26’sıdır.
KİRA SÖZLEŞMELERİNDE DAMGA VERGİSİ ÖDENMEZSE NE OLUR?
Damga vergisi, zamanında ve tam olarak ödenmesi gereken bir vergidir. Damga vergisinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, hem vergi ziyaı cezası hem de gecikme faizi uygulanır. Vergi ziyaı cezası, ödenmesi gereken damga vergisinin 1 katı kadardır. Gecikme faizi ise, her ay için vergi usul kanununda belirlenen oranda hesaplanır. Eğer mükellef, pişmanlıkla beyan ederse, vergi ziyaı cezasından kurtulabilir. Ancak, damga vergisi ve pişmanlık zammını ödemek zorundadır.
Damga vergisinin ödenmemesi, kira sözleşmesinin geçerliliğini etkilemez. Yani, damga vergisi ödenmemiş bir kira sözleşmesi ile icra takibi ya da dava açılabilir. Ancak, yasal makamlar (icra dairesi, mahkeme vb.), kira sözleşmesini gördüklerinde damga vergisi makbuzunu da isteyeceklerdir. Eğer damga vergisi ödenmemiş ise bunu maliyeye bildireceklerdir. Bu durumda, damga vergisi, ceza ve faizi ile tahsil edilecektir. İşlemler bundan sonra devam edecektir.
