İstanbul’un deprem gerçeği, yıllardır bilim insanlarının uyarılarına konu olmaya devam ediyor. Ancak Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, bu konuda kamuoyunda sıkça dile getirilen “her an deprem olabilir” ya da “artık deprem olmayacak” gibi ifadelerin jeofizik bilimi açısından geçerliliği olmadığını belirtti.
Ercan, bu tür söylemlerin halkta ya gereksiz panik ya da yanıltıcı güven duygusu yarattığını ifade etti. 2011 yılında yapılan ve Jeofizik Yüksek Mühendisi Bülent Bayaslan tarafından hazırlanan gerilim haritasına atıfta bulunan Ercan, İstanbul’un güneybatısında, özellikle Sivriada ile Şarköy arasındaki bölgede büyük bir gerilim birikimi olduğunu açıkladı.
6 Milyar Gigaton Eşik Değer: Kırılma Kaçınılmaz
Ercan’a göre, Marmara Bölgesi'nde yer kabuğunda biriken gerilim miktarı 6 milyar gigatonu aştığında, bu baskının kırılmayla sonuçlanması kaçınılmaz hale gelecek. Bu durum, bölgesel kırılmalarla birlikte büyük depremleri tetikleyebilir.
Ancak, bu birikimin zamanlamasının öngörülemez olduğunu vurgulayan Ercan, depremin ne zaman olacağına dair kesin bir bilgi vermenin bilimsel olarak mümkün olmadığını belirtti.
Jeofizik Harita Ne Anlatıyor?
Prof. Dr. Ercan, İstanbul’un jeofizik dayanıklılığını gösteren V30 haritasını da kamuoyuyla paylaştı. Bu harita, zemin davranışlarını deprem anındaki güvenilirliğe göre renklendiriyor:
-
Lacivert: En güvenli ve dayanıklı alanlar
-
Yeşil: Güvenli ve orta dayanıklı zeminler
-
Sarı: Riskli ve dayanıksız bölgeler
-
Kahverengi: En güvensiz ve zayıf zeminler
Harita, İstanbul’da yapılaşma için mutlaka dikkate alınması gereken jeolojik bir rehber olarak kabul ediliyor.
Yıkımın yüzde 65’i Zeminden, yüzde 35’i Yapıdan
Ercan’ın analizine göre, bir depremde yıkımların %65’i zemin kaynaklı, geri kalan %35’i ise doğrudan bina yapısı ve malzeme kalitesi ile ilgilidir. Bu nedenle sadece bina sağlamlığı değil, yapının oturduğu zemin de en az yapının kendisi kadar önem taşıyor.
Ercan: “Tek Çözüm Sağlam Zemin Üzerine Sağlam Yapıdır”
Deprem riskinin azaltılması konusunda en etkili çözümün, dayanıklı zeminler üzerine mühendislik ilke ve yönetmeliklerine uygun şekilde inşa edilmiş yapılar olduğunu belirten Ercan, kamuoyunu bilimsel verilerle bilgilendirmeye devam edeceğini ifade etti.
“Deprem riski konuşulurken bilim dışı yorumlardan kaçınılmalı. Panik değil, bilgiyle hareket edilmeli,” diyen Ercan, mesajlarını “Sevgi olsun, sağlık olsun” sözleriyle tamamladı.
Harita İBB Tarafından Hazırlandı
Prof. Ercan’ın paylaştığı jeofizik haritanın İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlandığı belirtildi. Vatandaşlar, bu harita üzerinden yaşadıkları bölgenin zemin özelliklerini analiz ederek, yapı güvenliği hakkında fikir sahibi olabilirler. Harita, afet öncesi farkındalık oluşturma açısından hayati bir rol oynuyor.
