Yumurta fiyatları, Ramazan ayında artan talep, kuş gribi kaynaklı endişeler ve ABD’ye yönelik ihracat spekülasyonları nedeniyle geçtiğimiz aylarda rekor seviyelere ulaşmıştı. Ancak son haftalarda piyasada önemli bir dönüş yaşandı. Yumurta fiyatları, bir ay öncesine göre %50-55 oranında geriledi.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, bu süreçte bazı marketlerde yumurta kolisinin 280 TL’ye kadar yükseldiğini, ancak şu anda fiyatların 160-180 TL aralığında dengelendiğini söyledi.
"Fiyat Artışı Üreticiden Değil, Fırsatçılardandı"
Afyon, fiyatlardaki yükselişin üretici maliyetlerinden değil, bazı semt marketlerinin stokçuluk ve fırsatçılık yaklaşımından kaynaklandığını belirtti. Bu dönemde:
-
Bazı üreticiler stok yaparak fiyatları manipüle etti.
-
Bazı marketler gereğinden fazla ürün talep ederek arzı etkiledi.
-
“Ramazan’da zam yapılmasın” kampanyalarına rağmen fiyatlar fahiş seviyelere çıktı.
İhracat Kısıtlaması ve Fon Kesintileri Etkili Oldu
Fiyatların düşmesinde en etkili adımlardan biri, Ticaret Bakanlığı’nın ihracata getirdiği kısıtlamalar oldu. Sofralık yumurta ihracatında fon kesintisinin kg başına 0,5 dolardan 1,5 dolara çıkarılması, bazı ülkelere yapılan ihracatların tamamlanmasıyla birlikte iç piyasada bolluk sağladı.
Türem Yumurta AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaya, ihracatın kısılmasıyla fiyatların adeta serbest düşüşe geçtiğini vurguladı.
Küçük Yumurta Sorunu: “Small” Yumurtalar Elde Kaldı
Zafer Kaya, Türk tüketicisinin küçük boy (small) yumurta tercih etmediğini ve bu yumurtaların genelde tamamen ihraç edildiğini belirtti. İhracat kısıtlamaları nedeniyle bu tür yumurtaların iç piyasada satılamaması, üretici açısından bir sorun haline gelirken, bu fazlalık da fiyatların daha da düşmesine neden oldu.
Kuş Gribi Endişeleri Geçici Etki Yaratmıştı
Kaya, Ekim 2024’te Türkiye’de ortaya çıkan kuş gribi vakalarının, tüketici algısında panik yaratarak fiyatların yükselmesine katkı sağladığını söyledi. Ancak bu etkinin geçici olduğunu, üretimde herhangi bir aksaklık yaşanmadığını ve şu anda arzın tüketimi rahatça karşıladığını ifade etti.
Üretimde Sorun Yok, Fiyatlar Balondu
YUM-BİR Başkanı Afyon’a göre, fiyatlardaki ani yükselişin temelinde balon etkisi vardı. Üretimde herhangi bir sorun yaşanmadığını ve bu yılın başından bu yana üretimden çıkan tavuk sürülerinin yeniden devreye girdiğini belirten Afyon, fiyatların düşüşünün doğal ve beklenen bir gelişme olduğunu ifade etti.
Piyasada Denge Sağlandı
Şu anda:
-
Bir koli (30’lu) yumurta fiyatı: 160-180 TL
-
İhracata yönlendirilen yumurta oranı: Azaldı
-
Fiyat dalgalanmasının ana nedeni: Spekülasyon ve aşırı talep yaratımı
Afyon, halkın doğru ürünü doğru fiyatla takdir etmesi gerektiğini söyleyerek, “Hiçbir yumurta diğerinden az değerli değildir,” dedi.