Son yıllarda artan konut kiralarının perde arkasındaki nedenlerden biri olarak gösterilen emlak sitelerindeki fahiş ilan ücretlerine karşı hükümet harekete geçti. Yıllık paket fiyatlarının 200 bin TL'yi aştığı piyasada, ilan ücretlerine tavan sınırı getirilecek.
Kiraları artıran gizli etken: Yüksek ilan ücretleri
Türkiye genelinde konut kiralarının katlanarak artmasının altında yatan birçok faktör varken, bir detay dikkat çekiyor: emlak ilan sitelerinde uygulanan yüksek ilan bedelleri. Hem bireysel kullanıcılar hem de emlak ofisleri, ilan girişi için astronomik ücretler ödemek zorunda kalırken bu maliyet, kiralara ve satış fiyatlarına yansıyor.
2020 yılında ortalama 8 bin TL civarında olan yıllık ilan paketi ücretleri, 2025 itibarıyla bazı platformlarda 200 bin TL seviyesini aştı. Bireysel kullanıcıların ise tek bir ilan için 3 bin TL’ye varan ödemeler yaptığı belirtiliyor.
Şikâyet yağmuru: 10 binin üzerinde başvuru
Fahiş ilan ücretlerinden etkilenen kullanıcılar, durumu Rekabet Kurumu’na bildirdi. Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, sadece son birkaç ayda 10 binden fazla şikâyet geldiğini açıkladı.
Akçam’a göre bazı platformlar, sektörde fiilen tekelleşme noktasına geldi ve bu da hem hizmet kalitesini düşürdü hem de ilan sahiplerinin pazarlama gücünü zayıflattı.
Hükümet devrede: Tavan fiyat düzenlemesi yolda
Gelen yoğun şikâyetler ve sektördeki dengeyi bozan fiyat politikaları sonrası hükümet, emlak sitelerine yönelik tavan fiyat uygulamasını gündeme aldı. Rekabet Kurumu’nun önerileri doğrultusunda ilan bedellerine sınır konulması için çalışmalar başlatıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’nın da sürece dâhil olduğu ve kısa süre içinde bir mevzuat taslağının hazırlanacağı ifade ediliyor.
200 bin TL’lik ilan paketi sektörü ne hale getirdi?
Özellikle büyükşehirlerde faaliyet gösteren emlak ofisleri, yılda yüzlerce ilan yayımlamak zorunda oldukları için büyük ilan paketlerine yöneliyor. Ancak bazı platformlarda bu paketlerin fiyatı 200 bin TL’yi aşmış durumda. Bu yüksek maliyet, doğrudan kiracıya ya da ev alıcısına fatura ediliyor.
Bu durum sadece kira ve satış fiyatlarını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda haksız rekabet ortamı oluşturuyor. Büyük sermayeye sahip ofisler daha fazla ilan verirken, küçük işletmeler ilan hakkına erişemiyor ve görünürlüğünü kaybediyor.
Rekabet Kurumu daha önce de ceza kesmişti
Hatırlanacağı üzere Rekabet Kurumu, 2023 yılında sektörün en büyük ilan platformuna 40,1 milyon TL idari para cezası kesmişti. Gerekçe olarak, pazardaki hakim konumunu kötüye kullanması ve fiyatları tek taraflı belirlemesi gösterilmişti.
Bu yaptırımın ardından kısa süreli bir fiyat düzenlemesi yapılsa da platformlar zaman içinde ücretleri yeniden artırdı.
Kiralık ev bulmak neden zorlaştı?
Emlak danışmanları, yüksek ilan ücretlerinin özellikle kiralık konut piyasasını daralttığını belirtiyor. Ev sahipleri ya da emlakçılar, yüksek ilan ücretlerini karşılayamadığı için ilan yayımlamaktan vazgeçiyor. Bu da piyasada görünmeyen ancak boşta olan birçok konutun ilan dışı kalmasına neden oluyor.
Ayrıca ev sahipleri, ilan masrafını kira bedeline yansıttığı için piyasa genelinde kira seviyeleri yapay olarak şişiyor.
Emlakçılardan tam destek: “Düzenleme elzem”
Sektör temsilcileri, tavan fiyat düzenlemesini olumlu karşılıyor. TEDB Başkanı Hakan Akçam, yapılacak düzenlemenin hem şeffaflığı artıracağını hem de küçük işletmelerin sistem dışına itilmesinin önüne geçeceğini ifade etti.
Akçam, “İlan verme özgürlüğü, ekonomik eşitlikle doğrudan bağlantılıdır. Emlak ofislerinin temel gider kalemlerinden biri olan ilan ücretlerine standart getirilmesi kaçınılmaz hale gelmiştir,” dedi.
Yeni sistem nasıl olacak?
Hükümet kaynaklarına göre üzerinde çalışılan model şu başlıkları içeriyor:
- Yıllık ilan paketi bedellerine üst sınır getirilecek
- Bireysel kullanıcılar için ilan başına alınabilecek ücret sınırlandırılacak
- Reklam, listeleme ve öne çıkarma gibi ek hizmetlerin de fiyatları denetlenecek
- Platformlar, ücretlendirme sistemlerini kamuya açık şekilde paylaşmak zorunda olacak
Bu uygulamanın, 2025 yılı sonuna kadar Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Tüketici için ne değişecek?
Tavan fiyat uygulamasının yürürlüğe girmesiyle birlikte emlak ilanlarında daha geniş erişim, daha şeffaf fiyatlandırma ve daha adil rekabet ortamı sağlanması hedefleniyor. Bu da doğrudan konut fiyatlarına olumlu yansıyabilir.
Ayrıca, ilan ücretlerinin düşmesiyle daha fazla mülk sahibinin ilan açması bekleniyor. Bu da piyasadaki konut arzını görünür kılarak, fiyatların dengelenmesine katkı sunabilir.
