Darphane 2025’in ilk 9 ayında 509 milyon madeni para üretti. En çok 1 TL basıldı, ancak bu yıl 25 kuruş madeni para piyasaya sürülmedi.
Darphane 2025’te 509 milyon madeni para bastı! 25 kuruş artık yok
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, 2025 yılının ilk dokuz ayında 509 milyon 219 bin adet madeni para üretti.
Ancak dikkat çeken bir detay var: Bu yıl 25 kuruş madeni para basılmadı.
Yetkililere göre, madeni para arzı nakit dolaşımını doğrudan etkiliyor. 25 kuruşun üretimden kalkması, piyasadaki nakit işlem dengesini de değiştirmeye başladı.
En fazla 1 TL madeni para üretildi
Darphane verilerine göre, 2025’in Ocak–Eylül döneminde toplam madeni para üretim değeri 1 milyar 20 milyon 21 bin 400 TL oldu.
Bu dönemde en fazla üretilen para birimi 1 TL olurken, 5 TL, 50 kuruş, 10 kuruş, 5 kuruş ve 1 kuruş da dolaşıma sokuldu.
Toplamda 378 milyon 132 bin adet 1 TL’lik madeni para piyasaya sürüldü.
Bu miktar, tüm üretimin yaklaşık %74’üne denk geliyor.
Ay ay üretim değişimi
Darphane’nin üretim verilerine göre, madeni para üretimi aylara göre farklılık gösterdi:
- Mayıs 2025: 77 milyon 520 bin adet – yılın en yüksek üretimi
- Nisan 2025: 40 milyon 980 bin adet – yılın en düşük üretimi
Bu veriler, darphanenin mevsimsel üretim yoğunluğunu da ortaya koyuyor.
2024 yılında toplam üretim 872 milyon adetti
Darphane geçen yıl, yani 2024’te toplam 872 milyon 545 bin 107 adet madeni para bastı.
Bu paraların toplam değeri ise 1 milyar 451 milyon 591 bin 945 TL olarak hesaplandı.
2024 yılında piyasaya 5 TL, 1 TL, 50 kuruş, 25 kuruş, 10 kuruş, 5 kuruş ve 1 kuruş madeni paralar sürülmüştü.
Ancak 2025 itibarıyla 25 kuruş üretim dışı kaldı.
25 kuruş neden basılmadı?
Ekonomistlere göre, 25 kuruşun üretim maliyeti artık nominal değerini aşıyor.
Bakır ve nikel fiyatlarındaki artış, düşük değerli madeni paraların basımını ekonomik olmaktan çıkardı.
Uzmanlar, “25 kuruş artık üretim maliyeti açısından sürdürülemez hale geldi. Bu nedenle Darphane, 2025 itibarıyla üretimi durdurdu,” açıklamasında bulundu.
Nakit dolaşımına etkisi
Paranın fiziksel arzı, nakit ekonomisinin en önemli göstergelerinden biri.
Uzmanlara göre, 25 kuruşun ortadan kalkması küçük alışverişlerde para üstü sistemini zorlaştırabilir.
Ancak dijital ödeme sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu etkinin sınırlı kalması bekleniyor.
Ekonomist Murat Özsoy, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“25 kuruş artık günlük yaşamda işlevini yitirmişti. Dijital ödemelerin artmasıyla bu madeni paranın dolaşımdan kalkması kaçınılmazdı.”
Darphane’nin üretim kapasitesi artıyor
Darphane, artan talebi karşılamak için son yıllarda üretim kapasitesini modernize etti.
Yeni makineler ve otomasyon sistemleriyle birlikte, yılda 1 milyar adedin üzerinde madeni para üretme potansiyeline sahip hale geldi.
2025 yılında özellikle 1 TL ve 5 TL madeni paralar için üretim kapasitesi maksimum seviyeye çıkarıldı.
5 TL madeni paralar kalıcı hale geldi
2024’te tanıtılan 5 TL madeni para, 2025 yılında da üretimde yer almaya devam ediyor.
Vatandaşlar arasında kullanım alışkanlığı hızla artan 5 TL, özellikle nakit alışverişlerde banknot ihtiyacını azaltıyor.
Uzmanlara göre, 5 TL madeni para kalıcı hale gelecek ve önümüzdeki yıllarda 10 TL madeni para üretimi de gündeme gelebilir.
25 kuruş tarih oldu, madeni parada yeni dönem başladı
Darphane’nin 2025 üretim verileri, madeni para sisteminde yeni bir döneme geçildiğini gösteriyor.
Artık 25 kuruş tedavülden kalkarken, 1 TL ve 5 TL madeni paralar piyasanın temel taşı haline geldi.
Nakit kullanım oranı azalsa da, madeni paralar hâlâ ekonominin en somut ödeme araçlarından biri olmayı sürdürüyor.
