Çin, BM’nin 2025 Küresel İnovasyon Endeksi’nde Almanya’yı geride bırakarak ilk kez ilk 10’a girdi. Almanya 11. sıraya gerilerken zirvede İsviçre yer aldı.
Çin inovasyonda Almanya’yı solladı
Birleşmiş Milletler’in açıkladığı Küresel İnovasyon Endeksi 2025 sonuçları, küresel dengelerin değiştiğini ortaya koydu. Çin, tarihinde ilk kez dünyanın en yenilikçi 10 ülkesi arasına girdi. Bu başarıyla birlikte Almanya liste dışına itilerek 11. sıraya geriledi.
Araştırmaya göre, Çin’in yükselişi özellikle özel sektörün araştırma ve geliştirme yatırımlarına hız vermesi sayesinde gerçekleşti.
İsviçre yine zirvede
2025 listesinde zirvede İsviçre yer aldı. İsviçre, 2011’den bu yana inovasyonda kesintisiz birinci sırada bulunuyor. Listenin devamında İsveç, ABD, Güney Kore, Singapur, Birleşik Krallık, Finlandiya, Hollanda, Danimarka ve 10. sırada Çin yer aldı.
Almanya’nın ilk 10’dan çıkışı ise son 20 yılın en dikkat çekici gerilemesi olarak kayda geçti.
Çin’in yükselişinin nedenleri
Uzmanlara göre Çin’in başarısının arkasında üç kritik faktör var:
- Ar-Ge yatırımları: Çin, kısa sürede dünyanın en yüksek Ar-Ge bütçelerinden birine ulaştı.
- Patent başvuruları: 2024’te dünyadaki patent başvurularının %25’i Çin’den geldi.
- Teknoloji şirketleri: Huawei, Tencent ve Alibaba gibi devler, inovasyon yatırımlarını artırarak küresel liderliğe oynuyor.
Bu tablo, Çin’in artık yalnızca üretim merkezi değil, aynı zamanda bir teknoloji üssü olduğunun göstergesi.
Almanya neden geriledi?
Almanya hâlâ güçlü bir sanayi ve mühendislik inovasyonu merkezi olsa da dijital dönüşümde geride kaldığına dikkat çekiliyor. WIPO Genel Direktörü, Almanya’nın zorluğunu şöyle özetledi:
“Almanya onlarca yıldır sanayi inovasyonunda lider. Ancak asıl soru şu: Bu ülke, dijital inovasyonda da aynı başarıyı gösterebilecek mi?”
Ticaret savaşlarının, özellikle Trump döneminde ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin etkilerinin henüz tam yansımadığı da ifade ediliyor.
Küresel inovasyonun geleceği
BM raporuna göre, inovasyon alanında küresel beklentiler bir miktar gölgelenmiş durumda. Çünkü uluslararası yatırımlarda yavaşlama gözleniyor.
Bununla birlikte Çin, Güney Kore ve Singapur gibi Asya ülkelerinin yükselişi, inovasyonun artık sadece Batı merkezli olmadığını kanıtlıyor.
Patent başvurularında Çin lider
Patentler, ülkelerin teknolojik kapasitesini ölçmekte en kritik göstergelerden biri olarak kabul ediliyor. 2024’te:
- Çin, dünya genelindeki patent başvurularının %25’ini tek başına yaptı.
- ABD, Japonya ve Almanya’nın toplam payı ise %40’ta kaldı.
- Avrupa ülkelerinde ise başvurularda hafif düşüş görüldü.
Bu tablo, fikri mülkiyet alanında Çin’in mutlak liderliğini pekiştiriyor.
Avrupa’da endişe artıyor
Almanya’nın 11. sıraya gerilemesi, Avrupa’da ekonomik rekabet gücü tartışmalarını alevlendirdi. Avrupa Birliği içinde, dijitalleşmeye daha fazla yatırım yapılması gerektiği yönünde çağrılar artıyor.
Özellikle yapay zeka, biyoteknoloji ve yeşil enerji alanlarında AB’nin daha iddialı stratejiler geliştirmesi gerektiği belirtiliyor.
Çin’in küresel vizyonu
Çin hükümeti, 2030 yılına kadar ülkeyi teknoloji süper gücü yapmayı hedefliyor. Bu kapsamda:
- Üniversitelere milyarlarca dolarlık fon aktarılıyor.
- Yüksek teknoloji bölgeleri kuruluyor.
- Yapay zeka ve uzay araştırmalarına özel teşvikler sağlanıyor.
Uzmanlara göre, Çin’in inovasyon politikası uzun vadeli ve stratejik şekilde ilerliyor.
İnovasyon endeksi nasıl hesaplanıyor?
Küresel İnovasyon Endeksi (GII), 139 ülkeyi 78 farklı göstergeye göre değerlendiriyor. Bu göstergeler arasında:
- Eğitim yatırımları
- Araştırma bütçeleri
- Patent ve marka başvuruları
- Dijital altyapı
- Yaratıcı endüstriler
- Uluslararası işbirlikleri yer alıyor.
Çin bu kriterlerde hızlı yükseliş gösterirken, Almanya’nın özellikle dijital inovasyon ve yazılım ekosisteminde geride kaldığı gözleniyor.
Uzman görüşleri
Endeksin ortak yazarlarından Sacha Wunsch-Vincent, Almanya’nın durumunu şöyle değerlendirdi:
“Almanya için bu bir alarm değil ama uyarı niteliğinde. Uzun vadede güçlü kalmaya devam edecek. Ancak Çin’in yükselişi, dengelerin kalıcı olarak değiştiğini gösteriyor.”