TMO’nun arpa fiyatlarını düşürme kararına rağmen piyasada fiyatlar sabit kaldı. Mısırda ise dikkat çeken bir gerileme yaşandı. Buğday fiyatları 14 bin TL’ye dayandı.
Hububat piyasasında hafta sonu hareketliliği
Türkiye’de tarım piyasaları ekim ayına dalgalı bir seyirle başladı. Ticaret Borsaları’nda haftanın son işlem gününde buğday, arpa ve mısır fiyatları dikkat çekici bir görünüm sergiledi.
Türkiye Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), ekim ayında arpa satış fiyatlarını aşağı çekeceğini açıklamasına rağmen, piyasalar bu indirime tepki vermedi.
Buğday fiyatları yükseliş trendini sürdürürken, sarı mısırda sert bir düşüş yaşandı. Uzmanlar, tarımsal üretim dengesizliklerinin, girdi maliyetlerinin ve TMO’nun alım politikalarının bu tabloyu etkilediğini belirtiyor.
Buğday fiyatlarında yukarı yönlü hareket
Son haftalarda buğday fiyatları artış eğilimini koruyor. 3 Ekim 2025 itibarıyla, ekmeklik buğdayın ton fiyatı 13.797 TL, sert buğdayın fiyatı ise 13.799 TL olarak açıklandı.
Bu tablo, sert buğday ile ekmeklik buğday arasındaki fiyat farkının neredeyse ortadan kalktığını gösteriyor. Normalde un ve makarna sanayii için kullanılan sert buğdayın fiyatı genelde 500–800 TL daha yüksek olurdu. Ancak son haftalarda yaşanan arz fazlası, bu farkı kapattı.
Uzmanlara göre, özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu’daki stok artışı bu fiyat dengesini etkiliyor. Ayrıca ithalatın sınırlı olarak yeniden başlaması da sert buğday piyasasını baskı altında tutuyor.
TMO’nun arpa indirimi piyasaya yansımadı
TMO, üreticiyi korumak ve yem maliyetlerini düşürmek amacıyla arpa satış fiyatını 11.300 TL/ton seviyesine çekmişti. Ancak borsa rakamlarına göre arpa fiyatı 12.258 TL/ton ile haftayı kapattı.
Bu durum, TMO’nun indirim kararının piyasada beklenen etkiyi yaratmadığını ortaya koydu.
Tüccarlar, stoklarındaki ürünleri daha yüksek maliyetlerden aldıkları için satışta geri adım atmadıklarını belirtiyor.
Ziraat Mühendisleri Odası temsilcileri ise “TMO’nun indirim kararı kâğıt üzerinde kaldı” yorumunu yapıyor.
Mısır fiyatlarında dikkat çeken düşüş
Haftanın en dikkat çekici gelişmesi mısır fiyatlarında yaşanan gerileme oldu.
Ticaret Borsaları ortalamasına göre mısırın ton fiyatı 10.864 TL’ye geriledi.
Son haftalarda Adana, Konya ve Şanlıurfa gibi üretim bölgelerinde yüksek rekolte açıklanması, piyasada arz fazlası yarattı.
Ayrıca yem fabrikalarının ithal mısır stoğu bulundurması da yerli mısır talebini azalttı.
Tarım ekonomistleri, bu düşüşün geçici olduğunu ve yıl sonuna doğru mısır fiyatlarının yeniden yükselebileceğini belirtiyor.
Çiftçi cephesi: “Üretim maliyeti altında satıyoruz”
Üreticiler, özellikle mısır ve arpa fiyatlarının girdi maliyetlerinin gerisinde kaldığını ifade ediyor.
Bir üretici şöyle konuştu:
“Bir ton mısır üretmek bize 11.500 liraya mal oluyor. Ama borsada 10.800 liradan satıyoruz. Böyle olursa üretim değil, zarar ediyoruz.”
Çiftçiler, mazot, gübre ve sulama giderlerinin son bir yılda %70’in üzerinde arttığını hatırlatarak, TMO’dan yeniden alım fiyatı güncellemesi talep ediyor.
Sert buğdayda tehlikeli eşitleme
Sert buğdayın fiyatının ekmeklik buğday seviyesine inmesi, makarna üreticilerini ve un sanayicilerini doğrudan etkiliyor.
Ekmeklik buğday fiyatının 14.000 TL sınırına dayanması, ekmek ve un fiyatlarına yeni zam sinyali olarak değerlendiriliyor.
Sektör temsilcilerine göre, buğdayda fiyat dengesi bozulursa hem iç piyasada hem de ihracatta sıkıntılar yaşanabilir.
Piyasa oyuncuları TMO’nun rolünü tartışıyor
TMO’nun piyasaya müdahale yöntemleri yeniden gündemde.
Uzmanlar, fiyat istikrarı sağlanmadan yapılan indirim açıklamalarının üretici üzerinde baskı yarattığını savunuyor.
Tarım yazarı Mehmet Kaya, “TMO alım-satım politikalarında daha şeffaf olmalı. Eğer piyasaya ürün sürecekse, bunu üreticiye güven verecek şekilde yapmalı” diyor.
Aksi takdirde, çiftçinin ürününü elden çıkarmak için acele etmesi fiyatları daha da aşağı çekecek.
Hububat piyasasında güncel tablo
3 Ekim 2025 tarihi itibarıyla Türkiye genelinde ortalama fiyatlar şöyle oluştu:
- Ekmeklik buğday: 13.797 TL/ton
- Sert buğday: 13.799 TL/ton
- Arpa: 12.258 TL/ton
- Mısır: 10.864 TL/ton
Bu rakamlar, yılın üçüncü çeyreğinde tarım piyasalarının genel olarak dalgalı bir trende girdiğini gösteriyor.
Tarımda sürdürülebilirlik tehlikede
Uzmanlara göre, çiftçinin zarar etmesi yalnızca bugünkü üretimi değil, gelecek yılın rekoltesini de tehdit ediyor.
Yeterli kazanç elde edemeyen üreticiler, ekim alanlarını daraltıyor veya başka ürünlere yöneliyor.
Bu durum, 2026 sezonunda hububat arzında düşüşe ve fiyatlarda sert artışa yol açabilir.
Kısacası bugünkü düşüşler, yarının zamlarının habercisi olabilir.
Tarım politikaları yeniden düzenlenmeli
Türkiye’nin buğday, arpa ve mısırda fiyat istikrarı sağlaması için hem üretici hem de tüketici dengesini gözeten yeni bir stratejiye ihtiyacı var.
TMO’nun alım politikalarının üreticiye güven verecek biçimde revize edilmesi, girdi maliyetlerinin sübvanse edilmesi ve stok yönetiminin şeffaflaştırılması gerekiyor.
Uzmanlar, aksi halde hem çiftçi hem de tüketicinin zarar göreceği bir kısır döngünün derinleşeceği uyarısında bulunuyor.