İsrail'in İran'a yönelik başlattığı hava saldırıları, hem bölgedeki jeopolitik tansiyonu hem de küresel finans piyasalarını derinden etkiledi. Altın fiyatı tarihi zirveleri görürken, çatışmaların sadece birkaç gün değil, haftalarca sürebileceği belirtiliyor. Sivil yerleşim alanlarının hedef alınması uluslararası endişeyi artırdı.
İsrail’den gece yarısı operasyonu
Altın uçtu çünkü savaş korkusu artık sadece politik gündemin değil, ekonominin de merkezinde. İsrail, gece saatlerinde İran'ın başkenti Tahran’a yönelik yoğun bir hava saldırısı başlattı. Operasyonda hedef alınan noktaların büyük bir bölümü sivil yerleşim bölgeleri olarak kayda geçti.
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, operasyonu doğrulayarak, “Bu, önleyici bir saldırıydı. Ancak önümüzdeki günlerde İran’ın füzelerle ve İHA’larla misilleme yapması muhtemel” ifadelerini kullandı. Açıklama, hem İsrail vatandaşları hem de küresel kamuoyu açısından savaş ihtimalini güçlendiren bir sinyal olarak değerlendirildi.
Ons altın ve gram altın rekor kırdı
Finans piyasaları, saldırı haberleriyle birlikte çalkalandı. Güvenli liman talebi rekor seviyeye ulaşırken ons altın 3.430 doları aştı, gram altın ise 4.380 TL’yi geçerek tarihi zirvesini gördü. Bu artış, sadece savaş ihtimaliyle değil, aynı zamanda ABD’nin bölgedeki elçiliklerini tahliye etmesi ve yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesiyle de bağlantılı.
Altındaki bu yükselişin önümüzdeki günlerde devam edebileceği tahmin ediliyor. Piyasada, İran’ın vereceği yanıtın niteliğine göre altının 3.500 doları zorlayabileceği konuşuluyor.
İkinci saldırı başladı: Çatışmalar haftalar sürebilir
İsrail Ordu Radyosu, saldırının ardından yaptığı açıklamada ikinci dalganın başladığını duyurdu. “İkinci İsrail saldırısı başladı. Çatışmalar haftalarca sürebilir” açıklaması, olayın kısa vadeli bir gerilim olmadığını ve bölgede uzun sürecek bir çatışma ortamının doğabileceğini ortaya koydu.
İran devlet televizyonu da İsrail’in Tahran’daki sivil bölgelere yönelik saldırı görüntülerini yayınladı. Tahran’ın merkezinde en az 4 patlama meydana geldiği ve bazı bölgelerde elektrik kesintileri yaşandığı bildirildi.
Piyasalar diken üstünde
İran-İsrail hattında yaşanan sıcak gelişmeler, yalnızca altın fiyatlarını değil, bütün küresel piyasaları sarstı. ABD vadeli endekslerinde düşüşler görülürken, Asya borsaları haftaya sert satışlarla başladı. Petrol fiyatları da yukarı yönlü hareket etti.
ABD Doları, savaş riski nedeniyle değer kazansa da, yatırımcıların altın, gümüş ve tahvil gibi güvenli varlıklara yöneldiği gözlemlendi. Kripto paralarda da belirsizliğe bağlı olarak dalgalı seyir hakim oldu.
ABD'nin pozisyonu belirsizliğini koruyor
ABD’nin saldırı sürecine doğrudan müdahil olup olmadığı netlik kazanmazken, Amerikan medyası elçilik çalışanlarının bölgeden tahliye edildiğini ve askeri üslerde güvenlik seviyesinin artırıldığını duyurdu. Bu gelişme, ABD’nin olası bir geniş çaplı savaşa hazırlıklı olduğunu gösteriyor.
Washington yönetimi, olayla ilgili resmi açıklama yapmazken, “Tüm taraflar itidalli davranmalı” çağrısında bulunarak diplomatik dengeyi koruma çabasında.
Çatışmalar ekonomiyi uzun süre etkileyecek
Uzmanlara göre, İsrail-İran gerilimi kısa vadede sona ermeyecek ve bu durum orta ve uzun vadeli ekonomik senaryolarda ciddi değişimlere yol açacak. Özellikle enerji ve emtia piyasaları en büyük darbeyi alabilir. İran’ın petrol üretiminin durması veya kısıtlanması durumunda petrol fiyatlarının 100 doları aşabileceği uyarıları yapılıyor.
Ayrıca, savaş olasılığına karşı merkez bankalarının altın rezervlerini artırma ihtimali, kıymetli metallerin fiyatını daha da yükseltebilir. Avrupa ve Asya’daki merkez bankaları şimdiden durumu analiz etmek üzere olağanüstü toplantılar planlıyor.
Türkiye ve bölge ülkeleri gelişmeleri izliyor
Türkiye Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere birçok bölge ülkesi, yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyor. Ankara’dan yapılan açıklamada, “Tarafları sağduyuya ve itidale davet ediyoruz. Gerilimin tırmanmaması için diplomatik girişimler sürdürülecek” denildi.
Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler ise, hem enerji hem de güvenlik açısından olası sonuçlara karşı önlemler almaya başladı. Körfez ülkeleri, hava sahalarını kısıtlı uçuşlara kapattı.
