Ağaç, doğanın bize sunduğu en değerli ve güzel hediyelerden biridir. Ağaçlar, hem çevremizi güzelleştirir, hem de oksijen, gölge, meyve, kereste gibi pek çok fayda sağlar. Ancak ağaçlar da, tıpkı canlılar gibi, bakıma ve korumaya ihtiyaç duyar.
Özellikle kesilmiş veya işlenmiş ağaçlar, kuruma, çatlama, yamulma gibi sorunlarla karşılaşabilir. Bu sorunlar, ağacın görünümünü, dayanıklılığını ve kullanım ömrünü olumsuz etkiler. Peki, ağacın çatlamaması için ne yapmalıyız? Bu yazıda, bu sorunun cevabını arayacağız.
AĞACIN ÇATLAMASININ NEDENLERİ
Ağacın çatlamasının en temel nedeni, ağacın içindeki nemin dengesiz bir şekilde kaybolmasıdır. Ağaç kesildiğinde veya işlendiğinde, içindeki su buharlaşmaya başlar. Bu su, ağacın uç kısımlarından, yani kesik yüzeylerinden, diğer yüzeylere göre daha hızlı çıkar. Bu da, ağacın uç kısımlarının daha çabuk kurumasına, küçülmesine ve çekmesine neden olur. Bu çekme, ağacın orta kısımlarında gerilim yaratır ve ağacın çatlamasına sebep olur. Ağacın çatlamasını etkileyen diğer faktörler ise şunlardır:
· Ağacın türü: Bazı ağaç türleri, diğerlerine göre daha fazla çatlamaya eğilimlidir. Örneğin, meşe, kestane, ceviz gibi sert ağaçlar, çam, ladin, sedir gibi yumuşak ağaçlara göre daha çok çatlar.
· Ağacın kesim zamanı: Ağaçların kesim zamanı da, çatlamayı etkileyen önemli bir faktördür. Genellikle, ağaçların kışın kesilmesi, yazın kesilmesine göre daha iyidir. Çünkü kışın ağaçların içindeki su miktarı daha azdır ve bu da kurumayı kolaylaştırır.
AĞACI KURUTMA YÖNTEMİ
Ağaçların kurutulması, iki farklı şekilde yapılabilir. Bunlar, tabii kurutma ve suni kurutmadır. Tabii kurutma, ağaçların açık havada veya vantilatör yardımı ile uzun süreli bir kurutma işlemidir. Suni kurutma ise, ağaçların sıcak hava ile kurutulmasıdır. Her iki yöntemin de avantajları ve dezavantajları vardır. Tabii kurutma, daha doğal ve ekonomik bir yöntemdir, ancak daha uzun sürer ve ağaçların çatlamasını tamamen engelleyemez. Suni kurutma ise, daha hızlı ve etkili bir yöntemdir, ancak daha pahalıdır ve ağaçların renk, doku ve özelliklerini değiştirebilir.
AĞACIN ÇATLAMASINI ÖNLEMEK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
Ağacın çatlamasını tamamen önlemek mümkün olmasa da, bazı önlemler alarak bu sorunu en aza indirmek mümkündür. İşte, ağacın çatlamasını önlemek için yapabileceğimiz bazı şeyler:
· Ağacın uçlarını mühürlemek: Ağaç kesildikten veya işlendikten sonra, uç kısımlarını, mum, balmumu, vernik, boya gibi malzemelerle kaplamak, nem kaybını yavaşlatır ve çatlamayı azaltır.
· Ağacı uygun yerde ve şekilde kurutmak: Ağacı, nem, sıcaklık ve hava akımı dengeli olan bir yerde kurutmak, çatlamayı önlemeye yardımcı olur.
· Ağacı uygun zamanda ve şekilde kesmek: Ağacı, kışın veya ilkbaharda, su miktarının az olduğu zamanlarda kesmek, çatlamayı azaltır. Ayrıca, ağacı, lif yönüne dik olarak ve mümkün olduğunca düzgün bir şekilde kesmek, çatlamayı önler.
· Ağacı uygun şekilde işlemek: Ağacı, kuruduktan sonra işlemek, çatlamayı önler. Ayrıca, ağacı, lif yönüne uygun olarak işlemek, çatlamayı azaltır.
AĞACIN ÇATLAMASININ ZARARLARI
Ağacın çatlaması, hem estetik hem de fonksiyonel açıdan zararlı bir durumdur. Ağacın çatlaması, şu Sorunlara yol açabilir:
· Ağacın görünümünü bozar: Ağaç, çatlaklar nedeniyle, doğal ve güzel görünümünü kaybeder. Bu, ağacın dekoratif amaçlı kullanımını olumsuz etkiler.
· Ağacın dayanıklılığını azaltır: Ağaç, çatlaklar nedeniyle, daha kolay kırılır, bükülür, çürür ve zarar görür.
· Ağacın değerini düşürür: Ağaç, çatlaklar nedeniyle, daha az talep görür ve daha düşük fiyata satılır. Bu, ağacın ekonomik amaçlı kullanımını olumsuz etkiler.